اهداف تجهیزات پزشکی Purposes of medical equipment

در گذشته افراد زیادی به دلیل نبود یا کمبود وسایل و تجهیزات پزشکی جان خود را از دست میدادند. اما امروزه با پیشرفت علم و فناوری تجهیزات پزشکی از ساده ترین نوع آن گرفته تا پیشرفته ترین و تخصصی ترین آن‌ها در دسترس مردم قرار گرفته است. 
اهداف تجهیزات پزشکی وسایل ساده ای مانند ماسک، دستکش، بانداژ، ترازو، فشارسنج و ... برای مردم عادی هم مصرف دارند. در چند سال اخیر با شیوع ویروس کرونا استفاده مردم از برخی وسایل مانند ماسک و دستکش بیشتر شد. 
از طرفی در گذشته حتی بیمارستان‌های برخی شهرها و شهرستان‌ها دارای وسایل پیشرفته ای مانند دستگاه تصویربرداری MRI نبودند. اما امروزه این چنین نیست. ما در این مطلب در مورد تجهیزات پزشکی و انواع و اهداف تولید آن ها صحبت خواهیم کرد. برای کسب اطلاعات در این مورد تا پایان همراه ما باشید. 

تجهیزات پزشکی چیست؟

تجهیزات پزشکی شامل تمام وسایل ابزار و مواد مورد نیاز برای نجات جان بیماران است. این تعریف از تجهیزات پزشکی، ساده ترین وسایل و مواد تا پیشرفته ترین و تخصصی ترین وسایل و دستگاه‌ها را در بر می‌گیرد. 
تولید تجهیزات پزشکی با هدف تشخیص و درمان بیماری ها در افراد انجام می‌شود. می‌توان گفت همه تجهیزات پزشکی از اهمیت خاصی در علم پزشکی و برای نجات جان انسان‌ها برخوردارند. 
تجهیزات پزشکی تنوع بسیار بالایی داشته و برای شناخت بهتر آن‌ها باید این وسایل و دستگاه‌ها را دسته بندی کرد. همه افراد اعم از افراد معمولی و پزشکان و پرستاران بر اساس نوع فعالیت و نیازشان می‌توانند از انواع مختلف تجهیزات پزشکی استفاده کنند. 

انواع تجهیزات پزشکی بر اساس کاربرد

تجهیزات پزشکی را امروزه در دسته های مختلفی قرار می‌دهند و بر اساس مورد استفاده آن‌ها به انواع زیر دسته بندی می‌کنند:
وسایل معاینه
شاید بتوان گفت ساده ترین تجهیزات پزشکی شامل وسایلی می‌شوند که برای معاینه بیماران مورد استفاده قرار می‌گیرند. وسایلی مانند گوشی پزشکی، دستگاه فشار خون، دماسنج و غیره که از این وسایل افراد مبتدی در خانه هم می‌توانند استفاده کنند. 
وسایل عمومی پزشکی
همه پزشکان بدون توجه به نوع تخصص شان باید یک سری از وسایل را برای معاینه بیماران خود در داخل مطب داشته باشند. مانند تخت، صندلی چرخ دار، برانکارد و غیره جزئی از وسایلی هستند که داشتن آن‌ها برای هر پزشکی ضروری است.
وسایل تخصصی پزشکی
برخی وسایل برای تخصص‌های گوناگون ضروری هستند؛ مانند وسایل تخصصی دندان پزشکی یا وسایل تخصصی پزشکان زنان. همچنین برخی مراکز درمانی مانند بیمارستان ها باید مجهز به برخی تجهیزات پزشکی مانند دستگاه ام آر آی، دستگاه رادیولوژی تجهیزات پرتونگاری و غیره باشند. هزینه این تجهیزات معمولا بسیار بالا بوده به همین دلیل مراکز درمانی کوچک عموما این تجهیزات را در دسترس ندارند. 
وسایل یا تجهیزات درمانی
در قسمت های قبل به انواع تجهیزات پزشکی برای تشخیص و معاینه اشاره شد. دسته دیگر از تجهیزات پزشکی هستند که برای درمان بیماران از آن‌ها استفاده می‌شود. مانند آمپول، سرم، سرنگ، سر سوزن، پنس، باند، آنژیوکت و غیره از جمله وسایل و تجهیزاتی هستند که در روند درمان بیماران مورد استفاده قرار می‌گیرند.

تجهیزات و ابزار آزمایشگاهی

دسته دیگر از انواع تجهیزات پزشکی، ابزارهای آزمایشگاهی هستند. در برخی از موارد نیاز به بررسی مشخصات شیمیایی بدن بیماران است. در این شرایط باید از ابزار آزمایشگاهی استفاده کرد. مانند دستگاه آنالیزور، اتو آنالایزر، کیت‌های تشخیص طبی آزمایشگاهی و غیره. امروزه با پیشرفت علم و تکنولوژی دستگاه‌ها و تجهیزات آزمایشگاهی پیشرفته ای وجود دارند که برای تشخیص بیماری‌ها در آزمایشگاه‌های پیشرفته مورد استفاده قرار می‌گیرند.

تجهیزات اتاق عمل
اتاق عمل مانند سایر قسمت‌های بیمارستان‌ها دارای ابزار و تجهیزات مخصوص به خود است. البته ساده ترین و ابتدایی ترین تجهیزات پزشکی هم در این مکان مورد استفاده قرار می‌گیرند اما تجهیزات تخصصی اتاق عمل شامل تجهیزات بیهوشی، مانیتور، تخت اتاق عملف دستگاه ساکشن، دایسکتورها و غیره می‌باشد. البته باز هم به نسبت عملی که قرار است انجام شود، وسایل و تجهیزات متفاوتی نیز در اتاق عمل باید موجود باشد.

انواع تجهیزات بر اساس کلاس بندی

سازمان غذا و داروی آمریکا تجهیزات پزشکی را بر اساس میزان تاثیر آن‌ها بر انسان‌ها کلاس بندی کرده است. که در ادامه به توضیح هر کدام از آن‌ها خواهیم پرداخت.
کلاس A 
در اولین کلاس همه تجهیزاتی که کمترین تاثیر و یا هیچ تاثیری بر روی انسان‌ها ندارند، قرار می‌گیرد. در این کلاس شرکت‌های تولید کننده تجهیزات پزشکی و تجهیزات پزشکی تولید شده و غیره قرار می‌گیرد.
کلاس B
کلاس B تجهیزاتی را در بر می‌گیرد که یک مرحله بالاتر از کنترل‌های عمومی هستند و کنترل خاصی بر روی آن‌ها صورت می‌گیرد؛ مانند کیسه های آب گرم، تشک‌های مواج و غیره.
کلاس C 
تجهیزاتی که در این کلاس قرار می‌گیرند تاثیر زیادی در سلامت و زندگی افراد انسانی دارند. بنابراین توجه زیادی در هنگام تولید به آن‌ها خواهد شد. نمونه ساده از این تجهیزات فشار سنج است که تا حدودی برای نجات جان انسان‌ها مهم و ضروری است.
نوع دیگری از تقسیم بندی تجهیزات پزشکی وجود دارد که بر اساس نوع تعامل با بیماران بوده و شامل دو دسته تهاجمی و غیر تهاجمی می‌شود. تجهیزات پزشکی تهاجمی، تجهیزاتی هستند که برای تشخیص و یا درمان بیماری وارد بدن فرد می‌شوند اما تجهیزات غیر تهاجمی وارد بدن بیمار نمی‌شوند. همه این تجهیزات تنها برای نجات جان بیمار و یا درمان بیماری‌ها و سالم زندگی کردن انسان‌ها تولید می‌شوند.

اهداف تجهیزات پزشکی

حالا که انواع تجهیزات پزشکی را شناختید، باید اهداف تولید و استفاده از آن‌ها را نیز بدانید. به طور کلی هدف از تولید ابزار و تجهیزات پزشکی از ابتدایی ترین آن‌ها تا پیشرفته ترینشان، پیشگیری، تشخیص و درمان بیماری‌ها و افزایش سلامتی انسان‌ها در جامعه است. اما می‌توان این اهداف را به صورت تخصصی تر هم بیان کرد که شامل موارد زیر می‌شوند:

• تجهیزاتی که با هدف تشخیص بیماری‌ها، پیشگیری و درمان آن‌ها تولید شده اند.
• تجهیزاتی که برای پیشگیری و درمان یک بیماری یا معلولیت یا صدمه خاص تولید شده اند.
  
• تجهیزاتی که برای کنترل بارداری و یا پیشگیری از بارداری ساخته می‌شوند.
  
• تجهیزاتی که برای جایگزین کردن عضوی از بدن یا آناتومی بدن ساخته شده اند.
  
• تجهیزاتی که برای ادامه حیات بیماران به عنوان حمایت کننده ساخته شده اند.
  
• تجهیزاتی که برای استریل کردن و ضد عفونی کردن مورد استفاده قرار می‌گیرند.